Dziś każdy może dopilnować, by jego budowa domu spełniała założenia określone w unijnych dyrektywach, państwowych przepisach czy lokalnych uwarunkowań.
(Projektowanie energooszczędne)
Mianem domu energooszczędnego określa się dziś taki dom jednorodzinny, który ma mniejsze zapotrzebowanie na ciepło niż normatywne określone prawnie dla budownictwa jednorodzinnego. Domy energooszczędne mają wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło E nie większe niż 70 kWh/m2. Wskaźnik E można obliczyć wykorzystując do tego dostępne programy komputerowe, znając niezbędne do wyliczeń dane. Aby dowiedzieć się, jakie zapotrzebowanie na ciepło będzie miał nasz projekt domu, musimy sprawdzić informacje o współczynniku przenikania ciepła U wszystkich przegród budowlanych, a także obliczyć powierzchnię pomieszczeń zawartych w projekcie.
Etap, w czasie którego wybieramy projekty domów jest niezwykle istotny i może mieć decydujące znaczenie dla standardu energooszczędności w naszym domu. Musimy wiedzieć, na co zwrócić uwagę, by wyeliminować ilość zużywanej energii w domu.
Projekty domów energooszczędnych
Domy jednorodzinne tracą energię głównie przez ściany zewnętrzne, dachy i nieszczelne okna. Dlatego niezwykle istotna jest izolacja przegród termicznych, materiały budowlane, materiały izolacyjne, a także jakość i montaż stolarki okiennej i drzwiowej.
Ograniczenie strat ciepła wywołane tymi elementami, zdecydowanie poprawi izolację naszego domu. Istnieje jednak również szereg uwarunkowań, o których często zapominamy, a które mają duże znaczenie dla późniejszych kosztów eksploatacji. Na szczęście architekci, coraz częściej projektujący domy jednorodzinne zgodne z ideą energooszczędności, nam o nich przypominają.
Warunki na działce
Zakup działki to pierwszy etap na drodze do albo od energooszczędności. Warto wybrać taką, której nierówności da się wykorzystać pod zabudowę. I tak nasyp na działce pozwoli osłonić budynek przed wiatrem, a wgłębienie umożliwiają budowę osłoniętej piwnicy. Dobrze jeżeli na terenie, na którym stanie dom, będą występować drzewa, które również mają za zadanie ochrony ścian przed czynnikami atmosferycznymi.
Usytuowanie budynku na działce
Działka budowlana powinna umożliwiać usytuowanie budynku frontową elewacją na południe. Dobrze, gdy jest to dłuższy bok domu. Dom powinien być wybudowany na planie prostokąta.
Bryła budynku
Projekt domu powinien mieć zwartą bryłę, pozbawioną załamań przegród, ze stosunkowo niewielką powierzchnią dachu. Najlepiej jeżeli wybierzemy domy z dachem dwuspadowym lub jednospadowym. Zwróćmy uwagę na dodatkowe elementy architektoniczne dachu, jak wykusze, lukarny czy wole oko. Ich budowa nie tylko grozi niepotrzebnymi stratami ciepła, gdyż ich wykonanie często naznaczone jest błędami niedoświadczonej firmy dekarskiej, ale także zdecydowanie podnosi koszt budowy domu. Jeżeli jest to możliwe, zrezygnujmy z takich dodatków.
Projekty domów parterowych wymagają dużej powierzchni dachu, dlatego często trudno je zaliczyć do grona domów energooszczędnych. Co innego domy z poddaszem lub domy piętrowe ? tu powierzchnia dachu jest mała w stosunku do powierzchni użytkowej.
Okna w budynku
Architekci polecają w domach energooszczędnych przeszklone ściany bądź duże okna tarasowe czy balkonowe, ale tylko od strony południowej, od której dochodzić będzie w ciągu dnia największa ilość energii słonecznej. W pozostałych częściach domu okna nie powinny mieć niestandardowej powierzchni. Okna energooszczędne charakteryzują się bardzo niskim współczynnikiem U, zamontowane są w nich zwykle tzw. szyby zespolone, składające się z trzech warstw wypełnionych gazem szlachetnym.
(Projektowanie energooszczędne)
(Projektowanie energooszczędne)
Rozmieszczenie pomieszczeń
Jak wspomnieliśmy, okna na południe powinny dostarczać pomieszczeniu najwięcej światła. Dlatego też w tym miejscu projekty domów przewidują pomieszczenia, w których najczęściej przebywają mieszkańcy, czyli np. pokój dzienny czy salon z jadalnią. Na wschodniej części mieszczą się sypialnie, które w ciągu dnia nie trzeba dodatkowo ogrzewać. Na północy zaś pomieszczenia, które często nie posiadają nawet okien: pomieszczenia gospodarcze, spiżarnie, kotłownie.
Wentylacja pomieszczeń
Plany domów energooszczędnych wykorzystują wentylację do ponownego spożytkowania energii cieplnej w powietrzu usuwanym na zewnątrz. Jest to możliwe dzięki instalacji wentylacji mechanicznej z rekuperatorem. Wymiana powietrza w domach energooszczędnych jest niezwykle istotna z punktu widzenia komfortu mieszkańców ? wysoka szczelność konstrukcji i okien uniemożliwiają ruch powietrza.
Widzimy więc, jak wiele zależy od właściwego wyboru dokumentacji projektowej. Energooszczędność budynku wynika także z materiałów budowlanych i zastosowanych systemów grzewczych, często z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Ale budowa domu krok po kroku oraz przeprowadzania energooszczędnych instalacji to tematy na kolejne artykuły.